📌 Czego dowiesz się z tego wpisu:
Za każdym razem, gdy Bitcoin osiąga rekordowe ceny, w mediach powraca temat jego rzekomego „niszczenia środowiska”. Nagłówki krzyczą, że sieć Bitcoina zużywa tyle energii, co całe państwa, a jego wydobycie powoduje gigantyczny ślad węglowy. Takie porównania są chwytliwe, ale często pomijają kontekst i fakty. W efekcie wiele osób zaczynających przygodę z kryptowalutami myśli, że cała branża blockchain to technologiczny wróg natury.
W tym artykule przyjrzymy się tej narracji z bliska. Zrozumiemy, skąd bierze się zużycie energii w krypto, jak wygląda ono na tle innych sektorów gospodarki i jakie działania podejmuje się, aby uczynić tę technologię bardziej przyjazną środowisku.
💡 Jeśli chcesz lepiej zrozumieć, czym jest Bitcoin, zajrzyj do naszego wpisu: Czym jest Bitcoin i czym różni się od zwykłych pieniędzy.
Nie wszystkie kryptowaluty działają tak samo. Najwięcej uwagi w dyskusjach ekologicznych przyciąga Bitcoin, ponieważ opiera się na mechanizmie Proof of Work (PoW). W tym modelu uczestnicy sieci, zwani górnikami, używają mocy obliczeniowej swoich urządzeń do rozwiązywania skomplikowanych zagadek matematycznych. To właśnie ten proces, wymagający ogromnej liczby obliczeń, powoduje wysokie zużycie energii.
Alternatywą jest mechanizm Proof of Stake (PoS), w którym walidatorzy nie rywalizują mocą sprzętu, lecz „zastawiają” swoje monety jako gwarancję prawidłowego działania sieci. PoS jest znacznie mniej energochłonny – zużycie energii w sieciach tego typu spada nawet o ponad 99% w porównaniu z PoW. Najgłośniejszym przykładem jest Ethereum, które w 2022 roku przeszło z PoW na PoS, ograniczając swoje zużycie energii niemal do zera w porównaniu do wcześniejszego stanu.
🚀 Bitcoin to nie wszystko – istnieją setki altcoinów, które stosują mniej energochłonne rozwiązania. Dowiedz się, czym są i jak się różnią: Czym są altcoiny i jak różnią się od Bitcoina.
Często słyszymy, że Bitcoin zużywa więcej energii niż cały system bankowy czy przemysł wydobycia złota. W rzeczywistości, choć pobór mocy w sieci BTC jest znaczący, jego porównanie do tradycyjnego systemu finansowego wypada na korzyść Bitcoina, jeśli weźmiemy pod uwagę całość infrastruktury bankowej, centrów danych, oddziałów, transportu gotówki i systemów zabezpieczeń.
Kolejny popularny mit mówi, że cała energia wykorzystywana w wydobyciu krypto pochodzi z paliw kopalnych. Fakty wskazują jednak, że znaczna część górników korzysta z nadwyżek energii odnawialnej – z farm wodnych, geotermalnych czy wiatrowych. W wielu przypadkach jest to energia, która w przeciwnym razie zostałaby zmarnowana.
Istnieje też przekonanie, że Bitcoin nigdy nie stanie się ekologiczny. Tymczasem coraz więcej projektów i firm inwestuje w tzw. „zielone kopanie”, wykorzystując odnawialne źródła energii lub wprowadzając innowacje, takie jak odzysk ciepła z urządzeń górniczych, które może służyć do ogrzewania domów czy szklarni.
Przejście Ethereum na PoS to dopiero początek. W wielu krajach rozwijają się farmy miningowe zasilane wyłącznie zieloną energią – w Islandii, Norwegii czy Kanadzie górnictwo opiera się na wodzie i geotermii. Powstają także projekty kompensacji emisji CO₂, w ramach których operatorzy miningów finansują sadzenie drzew lub rozwój odnawialnych źródeł energii.
Coraz częściej wykorzystuje się też ideę recyklingu energii – ciepło generowane przez urządzenia wydobywcze ogrzewa budynki mieszkalne i przemysłowe, a w niektórych przypadkach nawet wspiera procesy rolnicze. To pokazuje, że technologia, która jest dziś krytykowana za zużycie energii, może stać się elementem rozwiązań proekologicznych.
Wszystko wskazuje na to, że tak – przynajmniej w coraz większym stopniu. Presja społeczna, regulacje oraz konkurencja technologiczna sprawiają, że nowe projekty blockchain są projektowane z myślą o efektywności energetycznej. Dla użytkowników i inwestorów oznacza to, że już dziś można wybierać kryptowaluty, które minimalizują swój wpływ na środowisko.
Ostatecznie, blockchain to tylko narzędzie – a to, jak bardzo będzie „zielone” lub „brudne”, zależy od tego, jak zostanie wykorzystane. Przyszłość może przynieść rozwiązania, które nie tylko zredukują emisje, ale wręcz uczynią z krypto element transformacji energetycznej.
Debata o tym, czy krypto jest wrogiem środowiska, często bazuje na uproszczeniach i wyrwanych z kontekstu danych. Rzeczywistość jest bardziej złożona – tak jak w każdej branży, są tu projekty nieodpowiedzialne i takie, które wprowadzają realne zmiany na lepsze. Już dziś widzimy przykłady sieci działających niemal bezemisyjnie, farm miningowych na OZE i innowacji w odzysku energii.
Kryptowaluty nie są z definicji „zielone” lub „brudne” – to ludzie i firmy decydują, w którą stronę pójdzie ich rozwój.
Czy Bitcoin zawsze będzie energochłonny?
Tak długo, jak działa w modelu Proof of Work – tak. Jednak źródło tej energii może w przyszłości w dużej mierze pochodzić z OZE.
Czy Proof of Stake jest lepszy dla środowiska?
Zdecydowanie – zużywa ponad 99% mniej energii niż Proof of Work.
Czy krypto może pomóc środowisku?
Tak, np. poprzez finansowanie projektów odnawialnych źródeł energii i wykorzystanie nadwyżek energetycznych.
